
Op donderdag 25 januari 2024 mochten alle kandidaten ook een nieuw actueel gedicht over Amersfoort laten horen. Naast de uiteindelijke winnaar Tanja ter Brake waren Karin Bennink, Sophia Jessurun, Arielle Laseur en ikzelf genomineerd.
Als actueel onderwerp koos ik voor mijn laatste gedicht de onlangs geopende tentoonstelling Gedwongen; tewerkgesteld in Duitsland in Nationaal Monument Kamp Amersfoort.
Ongeveer een half miljoen Nederlandse jongens en mannen zijn tussen 1942 en 1945 als dwangarbeider ingezet in de Duitse industrie. Mannen die probeerden te ontkomen werden onder meer in Kamp Amersfoort opgesloten en alsnog op transport naar Duitsland gezet.
Het verhaal van deze dwangarbeiders is decennialang onderbelicht gebleven.
Soep voor mannen met grijs haar
Na een korte beweging
van de soeplepel
dansen vermicelliletters
rond in de pan
maar wij lezen de letters niet goed
de mannen met grijs haar
vegen het tafelkleed glad
met hun gerimpelde handen
en kijken hongerig
naar ieder passerende kom
maar ze zwijgen of spreken in codetaal
de mannen met grijs haar
buigen voorover en herkennen
de geur van het verleden
en zijn terug bij hoe ze thuis werden weggehaald
tijdens een razzia
maar wij vragen waarom ze niet wegdoken
de mannen met grijs haar
buigen voorover en herkennen
de geur van het verleden
als waterige aardappelsoep
waar ze maandenlang op teerden
maar wij gaan gewoon door
de mannen met grijs haar
buigen voorover en herkennen
de geur van het verleden
en zijn terug in het riool
waar ze zich schuilhielden
met enkel een kaars
de mannen met grijs haar
buigen voorover en herkennen
de geur van het verleden
en zijn terug bij de luizen
en de pijn in de botten
de mannen met grijs haar
buigen voorover en herkennen
de geur van het verleden
en laten ons daarom weten
wat relevant was in hun leven
want wij hebben het er zo lang
niet over gehad
de mannen met grijs haar
buigen voorover en herkennen
de geur van het verleden
dat iedereen bij elkaar kwam
hongerig om die ene dampende pan
met waterige soep
in het verleden van
de mannen met grijs haar
zijn er sporen
die voor altijd blijven
maar bij ons gaat alles gewoon door.